شور چله در میدان بار نوغان

شب‌نشینی «یلدا» از رسوم نادری است که از ایران باستان تا امروز باقی‌مانده و ایرانیان در همه جای جهان آن را برپا می‌دارند. رسم است که شب‌نشینی‌ای در منزل یکی از بزرگ‌تر‌های خانواده برپا و خانواده جمع می‌شود.  

در این شب‌نشینی شعرخوانی و گاهی داستان‌خوانی از سمت بزرگ‌تر‌ها انجام می‌شود. دیوان حافظ و شاهنامه فردوسی در صدر مجلس کنار ظرف آجیل و انار‌های دانه شده جای دارد.

گرمای خانه و مهربانی و دیدار یاران نزدیک ذوق را سرشار می‌کند و ادبیاتی با طعم دوستی به همگان هدیه می‌دهد. به همین مناسبت به قطب میوه‌فروشی مشهد در منطقه ۳ که با نام میدان بار نوغان شناخته می‌شود رفتیم و از نزدیک شاهد مردمی بودیم که به نیت برگزاری هرچه بهتر این شب آمده بودند.

گفتگو با مدیر میدان بار نوغان هم در خلال این گزارش تکمیل‌کننده دیده‌ها و گفته‌هاست.

سکانس اول

پیرمرد پلاستیکی که حدود ۳ کیلو انار در خود دارد، به دست راست گرفته و هندوانه‌ای را به‌رسم مردان قدیمی بر دوش نهاده است و از بازار بیرون می‌آید. می‌پرسم قیمت‌ها چطور است؟ می‌خندد و می‌گوید اگر گران نکنند خوب است!‌

می‌گویم خرید شب چله‌تان همین است؟ می‌گوید همین‌قدر وسعم می‌رسد. کمی هم آجیل از عید داریم. مهم آمدن بچه‌هاست و دیدن پسر‌ها و عروس‌ها و بچه‌هایشان...

سکانس دوم

چهار ضلع بازار را دور می‌زنیم. قیمت‌ها حدود همان است که در هفته‌های اخیر بوده است. گیرم که انار اندکی گران شده و صیفی‌جاتی مثل شلغم و گل‌کلم که البته ربطی به شب چله ندارند ارزان‌تر شده است.

یکی از فروشندگان می‌گوید: خوش‌حالم امسال سرمای بیجا به پرتقال‌ها آسیب نزد و مثل چند سال قبل مجبور نبودیم میوه‌های تلخ شده را بفروشیم و اسباب خجالت خودمان و بزرگ‌تر‌های خانواده شویم.

امسال، سال وفور نعمت است. امیدوارم نه ۷ سال بلکه ۷۰ سال و تا همیشه همین‌طور باشد. مردم این کشور لایق بهترین‌ها هستند، نیستند؟

سکانس سوم

دفتر مدیرعامل بازار در نقطه میانی مربعی است که بازار را تشکیل می‌دهد و می‌توان سؤالات و احتمالاً شکایت‌هایمان را با او در همین دفتر در میان بگذاریم.

او می‌گوید: وسعت بازار ۳۷ هزار مترمربع است و ۱۰۷ غرفه فعال در آن وجود دارد. ۵۰۰ کاسب در بازار مشغول کار و تأمین روزی حلال هستند. مراجعان بازار در روز‌های خلوت حدود ۳ هزار و در روز‌های شلوغ تا ۱۰ هزار نفر برآورد می‌شود.

این روز‌ها که نزدیک آخر پاییز است هم باغداران میوه بیشتری می‌فرستند و هم خریداران بیشتر از هر زمانی هستند. به تازگی بخش گوشت و ماهی با قیمت مصوب هم در همین بازار راه‌اندازی شده است.

حسین کدخدایی درباره میزان فروش میوه در روز‌های منتهی به شب یلدا و قیمت‌ها می‌گوید: این بازار مثل هر بازار دیگری تابع قانون عرضه و تقاضاست. تقاضای میوه بیشتر از هر ایامی است و به همین علت عرضه و فروش میوه به ویژه آن‌هایی که مناسب شب یلداست رشد خوبی دارد.

درباره قیمت هم باید بگویم به‌هرحال کشش بازار تأثیر خودش را روی قیمت‌ها می‌گذارد و مقداری بالاتر می‌رود. هیئت‌امنای بازار و بازرسی اصناف به قیمت‌های بازار دائم نظارت دارند.

او درباره تحلیل قیمت میوه در روز‌های مقارن با شب یلدا می‌گوید: امسال پایه قیمت‌ها به علت فراوانی آن در باغ‌ها و سردخانه‌ها پایین‌تر بود و فرصت بهتری برای عموم مردم به ویژه طبقات ضعیف‌تر به وجود آورد که از میوه بیشتر بهره‌مند شوند.

در نهایت فقط درباره انار می‌توانم بگویم که حدود ۳۰۰ تومان گران‌تر شده است و علت آن صادرات این میوه است. مدیرعامل میدان بار نوغان از بیشترین فروش این کانون میوه و تره‌بار مشهد یاد می‌کند و می‌گوید: بیشترین فروش ما مربوط به سیب، انار، پرتقال، نارنگی و کیوی است.

او به کمک‌های عام‌المنفعه بازار به مراکز خیریه هم اشاره دارد و می‌گوید: مفتخریم که با خیریه فیاض‌بخش و جوادالائمه ارتباط داریم و برای آن‌ها به‌صورت رایگان یا با تخفیف خوبی کالا عرضه می‌کنیم. چند شب قبل جشنی برای بیماران زیر ۱۶ سال داشتند که تأمین میوه آن به همت کسبه بازار نوغان انجام شد.